Beren

Beren (Ursidae) vormen een familie binnen de orde der roofdieren (Carnivora). Ze behoren net als de hondachtigen, zeeroofdieren, kleine beren en marterachtigen tot de onderorde Caniformia. De familie omvat acht soorten in vijf geslachten. De eerste beren waren niet groot, maar ze hebben zich ontwikkeld tot grote landroofdieren: de Kodiakbeer (een ondersoort van de bruine beer) en de ijsbeer zijn de grootste landroofdieren op aarde. Huidige beren zijn groot, met stevige, korte ledematen en een kleine staart.

Beren zijn zoolgangers. Ze kunnen voor een korte periode hoge snelheden bereiken en zijn over het algemeen alleseters, met een voorkeur voor plantaardig voedsel. Uitzonderingen zijn de vegetarische reuzenpanda, die uitsluitend bamboe eet, en de carnivore ijsbeer, die zelden plantaardig voedsel eet en zich voedt met zeehonden en vis.

Pasgeboren beertjes zijn zeer klein (tot 700 gram), onbehaard en hulpeloos. In de oudheid schreef Aristoteles dat de moeder de vormloze jongen "in vorm likte". Daaraan danken we de uitdrukking "een ongelikte beer".

De familie omvat de volgende geslachten en hun soorten:

  • Geslacht: Ailuropoda
    • Reuzenpanda (Ailuropoda melanoleuca)
  • Geslacht Tremarctos
    • Brilbeer (Tremarctos ornatus)
  • Geslacht Helarctos
    • Maleise beer (Helarctos malayanus)
  • Geslacht Melursus
    • Lippenbeer (Melursus ursinus)
  • Geslacht Ursus
    • Amerikaanse zwarte beer (Ursus americanus)
    • Aziatische zwarte beer of kraagbeer (Ursus thibetanus)
    • Bruine beer (Ursus arctos)
    • Holenbeer (Ursus spelaeus) (prehistorie, uitgestorven rond 8e millennium v.Chr.)
    • IJsbeer (Ursus maritimus)

 Afbeeldingen

Pasgeboren jongen van de Amerikaanse zwarte beer (Ursus americanus) worden onderzocht
Pasgeboren jongen van de Amerikaanse zwarte beer (Ursus americanus) worden onderzocht 
Aziatische zwarte beer (Ursus thibetanus)
Aziatische zwarte beer (Ursus thibetanus
IJsbeer (Ursus maritimus)
IJsbeer (Ursus maritimus
Reuzenpanda (Ailuropoda melanoleuca)
Reuzenpanda (Ailuropoda melanoleuca
Spelende bruine beer (Ursus arctos)
Spelende bruine beer (Ursus arctos

Cultuurhistorische betekenis van de beer

Beren hebben een grote rol gespeeld in de heraldiek. Het moedige en krachtige dier leent zich als symbool van kracht en moed en het is gebruikt als figuur op een sprekend wapen van de talloze plaatsen en personen die "beer" als lettergreep of deel van hun naam hebben gekregen. Voorbeelden hiervan zijn Bern en Berlijn.

Wolf-Dieter Storl heeft onderzoek gedaan naar de symboliek van de beer.